Etiket Hafiyesi: Aroma vericiler
Hazırlayan: Gülnakış Demiren (Gönüllü İletişim Ekibi)
İllustrasyon: Neval Ergün (Gönüllü İletişim Ekibi)
Yapılan araştırmalar, çocukluk çağında yoğun aromalı ürünlere maruz kalan bireylerin, gerçek meyve ve sebze tatlarını yeterince benimseyemediğini ve bu durumun doğal gıda tüketimini olumsuz etkileyebileceğini gösteriyor. Çünkü çocuklara yönelik ürünlerde yoğun aroma kullanımı, gerçek tatlardan uzaklaşmaya neden oluyor. Bu durum da çocukların beslenme alışkanlıklarını doğrudan etkiliyor ve gerçek gıda tüketimini azaltıyor.
Gıda etiketlerinde sıkça karşılaşılan “doğal aroma verici” ve “aroma verici” ifadeleri, ürünlere tat ve koku kazandırmak için kullanılıyor. Ancak bu terimlerin arkasında, doğrudan meyve ya da sebze içeriği olmayabilir ve sağlık açısından dikkat edilmesi gereken bazı önemli noktalar var.
Doğal aroma vericiler, bitkiler, hayvansal kaynaklar veya mikroorganizmalar gibi doğada bulunan hammaddelerden fiziksel, enzimatik veya mikrobiyolojik işlemlerle elde ediliyor. Ancak bu doğal kaynaklar her zaman meyve ya da sebze değil; odun kabuğu, çimen ya da mantar gibi kaynaklardan da aroma üretilebiliyor.
Doğala özdeş aromalar ise doğada bulunan aroma bileşiklerinin laboratuvarda kimyasal olarak aynen üretilmesiyle elde ediliyor. Üretim süreci doğadan değil, sentetik kimyasal işlemlerden geçiyor.
Günümüzde birçok işlenmiş üründe aroma katkısı bulunması, bu bileşiklere günlük toplam maruziyeti artırıyor ve zamanla vücutta birikim riskini doğuruyor. Yoğun aroma içeren ürünlerin aşırı tüketimi de sindirim sistemi üzerinde yük oluşturuyor.
Bilinçsiz ve sürekli tüketimleri vücutta olumsuz etkiler yaratabilir. Etiketleri dikkatle okumak, aroma katkılı ürünlerin tüketimini sınırlamak ve gerçek içerik (meyve püresi, konsantre gibi) taşıyan ürünleri tercih etmek, sağlıklı bir yaşam için önemli bir adımdır.
Etiketi mutlaka oku. Ön yüze değil, içindekiler kısmına odaklan.
Gerçek içerikleri ara. “Çilek aroması”nı değil, çileği tercih et!
Özellikle çocuk ürünlerinde dikkatli ol. Tatlı – kokulu ama içeriği belirsiz ürünler yerine daha sade alternatifler seç veya evde bildiğin malzemelerle kendin yap.
Tat ile içeriği karıştırma. Güzel bir koku, sağlıklı içerik anlamına gelmez.
KAYNAKLAR
Türk Gıda Kodeksi – Aroma Vericiler ve Gıda Bileşenleri Yönetmeliği, Resmî Gazete, 30.12.2011, Sayı: 28158
WHO (2006), Evaluation of Certain Food Additives and ContaminantsMennella, J. A., & Beauchamp, G. K. (1996). “Flavor experiences during formula feeding are related to preferences during childhood”, Pediatrics, 98(6), 905–910