Buğday Hareketi’nin Dünü ve Bugünü

Buğday Hareketi’nin İlk Yılları

Buğday Hareketi’nin tohumları ilk kez 1990 yılında, Victor Ananias’ın Bodrum pazarında tam pirinç, zeytinyağı, adaçayı, kekik, deniz tuzu sattığı küçük bir tezgâhta atıldı. Ananias tezgâhındaki ürünleri, ertesi yıl Bodrum’da Eski Hükümet Sokağı’nda açtığı Başak Doğal Ürünler Dükkânı’na taşıdı. Dükkân, 1992 yılında yanına eklenen Başak Naturcafe ile bir yandan sağlıklı beslenmek isteyenlerin uğrak yeri, diğer yandan da çevrecilere toplantı mekânı oldu.

1992 Mart ayında bahçe içinde eski bir Rum evi restore edilerek, burada Buğday Vejetaryen Restoran hizmete açıldı. Restoran, mutfağında ilkelerinden ödün vermeyerek, rafine edilmemiş yöresel, mevsimsel doğal gıdaları; toprak tencerelerde, tahta kaşıklarla, deniz tuzuyla ve sızma zeytinyağıyla ve sevgiyle hazırlayıp sundu. Bunu yaparken de konuklarını sağlıklı gıdalar ve ekolojik yaşam konularında bilgilendirmeyi ihmal etmedi.

Bireysel gelişim, çevre, ekolojik yaşam konularında toplantı, seminer, kurs ve sergilerle birlikte, bu konularda yerli ve yabancı yayınları içeren küçük bir kitaplığa da ev sahipliği yaptı. Bu kültürel etkinlikler kapsamında gerçekleştirilen kültür ve doğa gezileri de sürdürülebilir, katılımcı turizme katkı sağladı.

Buğday Vejetaryen Restoran’ın kuruluşunun ikinci yılında restoranın yanına taşınan Başak Doğal Ürünler Dükkânı doğal, geleneksel ve organik sertifikalı ürünler satmaya devam etti. Bu ürünleri sağladığı kaynakları, ekmeği, çömlek tencereyi, tahılı, ekolojik sebzeleri üreten insanları doğrudan destekleyen Buğday, bu türden döngülerin yaygınlaşmasına katkıda bulunurken pek çok kişiyi de bu tür üretimler için teşvik etti.

Restoran sadece Türkiye’nin değil, dünyanın dört bir yanından gelen sağlıklı beslenme ve doğal yaşamla ilgilenenlerin uğrak yeri olurken; restoranın mutfağı ise doğa dostu mutfak konusunda deneyim kazanmak isteyen çok sayıda gönüllünün bir araya geldiği bir buluşma noktası konumundaydı. Zaman içinde bu konularda bilgi almak isteyenlerin artması ile birlikte bir bülten yayımlama ihtiyacı doğdu.

1998 yılında, içinde Buğday Vejetaryen Restoran ve Başak Doğal Ürünler Dükkânı’ndan haberler, ekolojik yapılar, sağlıklı yemek tarifleri ile doğal, ekolojik ve geleneksel ürünler hakkında bilgilerin yer aldığı Buğday Bülten yayımlandı. Bülten, bir yıl sonra, 1999’da dergi kimliğine kavuştu ve Buğday Ekolojik Yaşam Dergisi adıyla Türkiye genelindeki abonelerine ulaşarak kısa bir sürede ekolojik tarım ve ürünlerden sağlıklı beslenmeye, bireysel gelişimden doğal şifa yöntemlerine, tüketim alışkanlıklarından mimariye kadar ekolojik yaşamın her alanında bir iletişim noktası ve kaynak haline geldi. 

Buğday, 1990’lı yılların sonlarına gelindiğinde, sadece bir restoran ve dergi olmanın ötesine geçerek ekolojiyle ilgili pek çok insanı buluşturan bir hareket olmaya başladı. Buğday Ekolojik Yaşam Dergisi’nin, Eylül 1999’da, Bafa Gölü kıyısında gerçekleştirdiği Sağlıklı Bir Ekolojik Ürün Pazarı Kongresi’nde; ekolojik ürün üreticileri, satıcılar, ihracatçılar, ekolojik tarım yapmak isteyenler, konunun uzmanı akademisyenler, sağlıklı ürün dükkânı açmaya niyetlenenler, sağlıklı beslenmek isteyen ve kendisini ekolojik üretim ve tüketim döngüsünde hissedenleri bir araya getirdi. Kongreye katılanlar sağlıklı ekolojik ürün pazarının kurulması yolunda ortak hedefler belirlediler.

Kongrenin ardından çok sayıda doğal ürün dükkânına danışmanlık yapmaya başlayan Buğday; doğaya saygılı tüketim alışkanlıklarının geliştirilmesi ile birlikte ekolojik tarım, yerel, geleneksel ve ekolojik ürünler konusundaki bilgi birikimini ve deneyimlerini paylaştı. 

• Doğal Hayatı Koruma Vakfı’nın İstanbul Beyoğlu’ndaki dükkânı Nuh’un Ambarı’nın kurulması ve ilk 6 ay işletilmesi. (Mart 1999) 
• İstanbul Yeşilköy’de Buğday Doğal Ürün Dükkânı’nın açılmasında ve işletilmesinde danışmanlık. (Mart 1999)
• Aydın Kuşadası’nda Buğday Doğal Ürün Dükkânı’nın kuruluşunda danışmanlık. (Aralık 1999)
• Adana’da Buğday Doğal Ürün Dükkânı’nın kuruluşunda danışmanlık. (Mart 2000)
• İstanbul’da City Farm Doğal Ürün Marketleri’ne ürün danışmanlığı. (Nisan 2000)
• İzmir Karşıyaka’da açılan Toprak Ana Doğal Ürün Dükkânı’na ürün danışmanlığı (Mayıs 2000)

1996 yılında, kırsalda ekolojik bir yaşam hayal eden ve bu hayali gerçekleştirmek üzere adım atmaya çalışan bir grup insan tarafından kurulan Ekoköyler İletişim Ağı’nın (EKİLAT) üyesi olan Buğday Hareketi, 1997 yılında, ODTÜ-Hocamköy Ekolojik Yaşam Kooperatifi ve Hollanda Büyükelçiliği işbirliği ile Ankara’da düzenlenen alternatif yaşam arayışları konulu sempozyuma bir sunum ile katıldı. Buğday Restoran, aynı yıl EKİLAT tarafından Bodrum’da gerçekleştirilen toplantıya ev sahipliği yaptı.

O yıllarda uluslararası organizasyonlarla da iletişim halinde olan Buğday, Kasım 2000’de Polonya’da düzenlenen ekoturizm konulu toplantıya katılarak, yaşamı ve değerleri koruma adına oluşturulan uluslararası koalisyonun Türkiye’deki ortağı oldu. 

2000 yılında Uluslararası Organik Tarım Hareketleri Federasyonu’nun (IFOAM) tam üyeliğine kabul edilmesiyle birlikte, bilgi ve deneyimlerini eğitimler yoluyla paylaşmaya başladı. Aynı yıl haziran ve ağustos aylarında, Muğla’da düzenlenen Bafa Sağlıklı Yaşam Günleri kapsamında, yemek, müzik ve yoga ile ekolojik yaşam uygulamaları konulu eğitimler organize etti.

Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği

Buğday Hareketi, bütüncül yaşam felsefesine inanarak sürdürülebilir modeller kurma ve bu var olan modelleri destekleme çalışmalarına 12 Ağustos 2002 tarihinden itibaren Buğday Ekolojik Yaşamı Destekleme Derneği çatısı altında devam ediyor. 

Kurulduğu günden bu yana, dünyanın ve Türkiye’nin birçok farklı noktasından gönüllülerinin ve üyelerinin desteğini alan Buğday Derneği, sağlıklı ve güvenilir gıdaya erişim; doğa dostu üretim ve tüketim alışkanlıklarının yaygınlaştırılması; kırsal ve kent arasındaki bağların güçlendirilmesi için ulusal ve uluslararası ölçekte yürüttüğü projeler, kurduğu ağlar ve işbirlikleri, katıldığı ve organize ettiği etkinlikler aracılığıyla; tek tek bireylerde ve bir bütün olarak toplumda ekolojik yaşam bilinci ve duyarlılığı oluşturmak için çaba gösteriyor.  

Buğday Derneği’nin yürüttüğü projeler ve oluşturduğu modeller birbirlerinden beslenerek ekolojik yaşamın yaygınlaşması adına bir bütüne hizmet ediyor. Örneğin, Bodrum ve Milas köylerinde üretilen ekolojik ve sağlıklı ürünlerin, Buğday Restoran’ın mutfağında hazırlanan sepetlerle İstanbul’daki sipariş sahiplerine gönderilmesi, günümüzde yaygınlaşan üreticiden tüketiciye kutu projelerinin öncüsüydü.

Ekolojik, Sağlıklı, Adil ve Sürdürülebilir (ESAS’lı) kriterler oluşturarak danışmanlık verdiği doğal ürün dükkânlarına ürün sağlayan ekolojik gıda üreticilerinden pek çoğu ise, daha sonra TaTuTa Ekolojik Çiftlik Ziyaretleri programının ilk ev sahibi çiftliklerini oluşturdu. Buğday Derneği’nin giderek genişleyen ağına dahil olan çiftçiler, daha sonra tohumları atılan %100 Ekolojik Pazarlar’da ilk tezgah açan öncü üreticiler oldular. Zaman içerisinde Türkiye’nin dört bir yanında sayıları artan ekolojik üreticiler, Tohum Takas Ağı projesinden Zehirsiz Sofralar’a kadar çok sayıda model projede yer aldılar.

Kilometre Taşları

Bilinçli üretici ve tüketiciyi doğrudan iletişime geçirerek adil ticareti yaygınlaştırmak amacıyla Antalya-Çıralı’daki ekolojik tarım çalışmalarına destek vermek ve taze ekolojik ürünlerin kentte yaşayanlara her hafta doğrudan ulaşabilmesini sağlamak üzere 2001-2003 tarihlerinde, yöredeki girişimciler ve destekçilerin işbirliğiyle “ekolojik meyve sebze kutusu” projesinin organizasyonu gerçekleştirildi. Buğday Derneği, Kutu projesi ile daha sonraki yıllarda yaygınlaşan çiftçiden tüketiciye aracısız gıda tedariği konusunda ilk modelleri de hayata geçirmiş oldu.

İlk tohumları Buğday Vejetaryen Restoran’da atılan ekolojik ziyaret organizasyonları, 2003 yılında geliştirilerek, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı Küresel Çevre Fonu Küçük Destek Programı (UNDP GEF/SGP) desteği ile gönüllülerin Türkiye’nin dört bir yanındaki ekolojik çiftliklere misafir olmasını mümkün kılan TaTuTa (Ekolojik Çiftliklerde Tarım Turizmi ve Gönüllü Bilgi, Tecrübe Takası) projesine dönüştü. 

Buğday Derneği, 2004 yılı itibarıyla Türkiye temsilcisi ve tam üyesi olduğu ECEAT (European Center for Eco-AgroTourism/Avrupa Ekolojik Tarım Turizmi Merkezi) ve WWOOF (World Wide Opportunities on Organic Farms/Organik Çiftliklerde Dünya Çapında Fırsatlar) hareketi ile yaptığı işbirlikleri sayesinde TaTuTa/WWOOF Türkiye ev sahiplerine yurtdışı tanıtım desteği sağlandı. 2006’da tamamlanan proje, kendi kendisini döndürebilen bir program haline geldi. 

Adım Adım Oluşumu ortaklığında düzenlenen yardımseverlik koşuları ile 2010-2011 döneminde toplanan destek sonucunda, atalık/yerel tohumlarımıza ev sahipliği yapan doğa dostu çiftliklerin sayısı arttı. 2003 yılında 25 ev sahibiyle başlayan TaTuTa/WWOOF Türkiye Ağı, 2021 itibarıyla 74 ev sahibi ve her yıl yaklaşık 600 yeni gönüllüsü ile hem kırsal yaşamın sürekliliğini hem de ekolojik tarımı destekliyor.

Tüketicilerin bir yandan şehirlerin çevresinde yapılan ekolojik üretimi desteklemesini, diğer yandan da güvenilir, sağlıklı ürünlere kolaylıkla ulaşabilmesini amaçlayan bir kooperatif modeli sunmak niyetiyle, 2005-2006 yıllarında yürütülen BAHÇE projesi kapsamında; İstanbul Cumhuriyetköy’de Buğday Derneği’ne tahsis edilen arazide yetiştirilen ekolojik ürünler, proje destekçileri ve ihtiyaç sahipleri arasında paylaşıldı.

Topluluk Destekli Tarım‘ın Türkiye’deki ilk uygulamalarından olan BAHÇE projesi süresince, 30 kadar farklı çeşitten oluşan yaklaşık 100 ton sebze, meyve ve tıbbi bitki üretildi. 300’ü aşkın konuğun ziyaret ettiği BAHÇE, aynı zamanda ekolojik tarım uygulamaları konusunda çiftçiler, tüketiciler, yerel yönetimler, eğitimciler, çocuklar için bir eğitim alanı yarattı. 

Buğday Hareketi’nin Kurucusu Victor Ananias’ın yoğun emek ve uğraşları neticesinde, 2004 yılında “Organik Tarım Kanunu ve Yönetmeliği”nin organik pazarları destekleyecek yönde çıkarılması ve organik ürünlerin halden muaf tutulması sağlandı. Ekolojik ürünlerin adil, sürdürülebilir, güvenilir bir alışveriş modeli ile tanıtılması ve yaygınlaştırılması amacıyla yürütülen %100 Ekolojik Pazarlar projesi kapsamında, Türkiye’nin ilk ve en büyük organik pazarı olan Şişli %100 Ekolojik Pazar, 2006 yılında Şişli Belediyesi işbirliğiyle kuruldu. İstanbul’da 2009 yılında kurulan Kartal %100 Ekolojik Pazar ve 2010’da Bakırköy %100 Ekolojik Pazar’ın kurulmasının ardından; 2013 yılında Kayseri Kocasinan, 2016’da İzmit ve 2021’de Kayseri Yenimahalle %100 Ekolojik Pazarlar’ın kurulmasıyla Anadolu’ya yayılmaya başlayarak Türkiye’deki iç pazar potansiyelini de ortaya çıkardı.

Buğday Derneği’nin yerel yönetim işbirliğiyle kurduğu ve danışmanlığını yürüttüğü %100 Ekolojik Pazarlar; İstanbul, İzmit ve Kayseri’deki 6 ayrı noktada kuruluyor; yeşil ekonomi alanında ekolojik bütüne hizmet eden çok paydaşlı bir iletişim ortamı oluşturarak diğer ekolojik pazarlara model oluşturuyor; yaklaşık 900 taze sebze ve meyve üreticisinin sertifikalı ürünlerini tüketiciler ile buluşturuyor.

Bunların yanı sıra, Buğday Derneği’nin danışmanlığından çekildiği Konya Meram, İstanbul Küçükçekmece ve Beylikdüzü %100 Ekolojik Pazarları ile birlikte, bugün artık çoğu kapanan Antalya, Samsun Gazi ve İlkadım, Balıkesir Burhaniye, İzmir Seferihisar, Kayseri Talas %100 Ekolojik Pazarlar; İstanbul’da Büyükyalı (Zeytinburnu) ve Bulvar 216 AVM (Ataşehir) %100 Ekolojik Pazar Satış Noktaları’nın kurulması sağlandı. 

Victor Ananias’ın pazar tezgahından organik ürün dükkânlarına, Kutu ve BAHÇE projesinden TaTuTa/WWOOF Türkiye ile doğa dostu üretim yapan çiftçilerin desteklenmesine kadar ortaya koyduğu, birbirinden doğan projeler ve modeller ile ekolojik üretimin yaygınlaşmasının yanı sıra; sağlıklı ürünler ve gerçek gıda konusunda farkındalığın ve bu ürünlere erişebilirliğin artırılması için çalışan Buğday Derneği, %100 Ekolojik Pazarlar projesi sayesinde amaçlarına bir adım daha yaklaşmış oldu.

Kırsal tecrübelerini yerel uygulamalara ve alternatif yaşam modellerine dönüştürebileceği bir mekan tasarlamak niyetiyle yola çıkan Buğday Derneği; bütünüyle ekolojik mimari prensiplerine uygun şekilde ve imece usulüyle 2010 yılında hayata geçirdikleri Çamtepe Ekolojik Yaşam Merkezi’nde, doğa ile uyumlu çözümler oluşturmaya ve var olan çözümleri paylaşarak çoğalmasına destek olmaya başladı. Bugün ise, 2014 yılında bölgeye yerleşmiş olan Buğday Derneği üyeleri tarafından kurulan Bir Tohum Vakfı’nın çatısı altında öğrenim alanları oluşturma ve aynı amaç etrafında insanları buluşturma işlevini yerine getiriyor. 

Yerel tohumların takas edilerek devamlılığına ve yaygınlaşmasına yönelik katılımcı ve şeffaf bir model oluşturmak amacıyla 2011-2014 yılları arasında yürütülen Tohum Takas Ağı projesi kapsamında, Adım Adım Oluşumu ortaklığında bir kampanya gerçekleştirildi. Tarımsal biyoçeşitliliğin korunmasına katkı sağlayan proje çerçevesinde, TaTuTa çiftçileri başta olmak üzere, organik tarım yapan üreticilerin desteğiyle onlarca yerel tohum çeşidi ekildi, çoğaltıldı ve paylaşıldı.

UNDP GEF/SGP desteğiyle 2013 – 2014 yılları arasında hayata geçirilen Doğal ve Yerel Ürüne Aracısız ve Güvenli Ulaşım  projesi ile, Türkiye’de doğa ile uyumlu üretim süreçlerini benimsemiş küçük üreticiler ve sağlıklı gıda talep eden tüketicilerin aracısız, güven esasına dayalı olarak bir araya getirildiği yerel ürün zincirleri için bir model yaratıldı ve iletişim ağı kuruldu.

Almanya’da faaliyet gösteren EkoBrücke Derneği ve Yeşil Çember gibi çevre organizasyonlarının çeşitli etkinliklerinde yer aldı. İlk yıllarından itibaren uluslararası işbirliklerini geliştirmeye ve güçlendirmeye önem veren Buğday Derneği, Türkiye’nin ekolojik tarım ve turizm potansiyelinin ortaya çıkarılmasına ve tanıtımına katkı sağlamak amacıyla uluslararası kuruluşların büyük organizasyonlarına ev sahipliğini yaptı. 

Gerçek gıda, sürdürülebilir tarım ve sağlıklı beslenmenin önde gelen isimlerinin 13-15 Ekim 2014 tarihlerinde İstanbul’da bir araya geldiği 18. IFOAM Dünya Organik Kongresi ve WWOOF ağından 48 temsilcinin katılımıyla 17-20 Ekim 2014’te Fethiye’de gerçekleştirilen 4. Uluslararası WWOOF Konferansı Buğday Derneği tarafından organize edildi.

Doğa Dostu Kent Bahçeleri projesi kapsamında Adım Adım Oluşumu’nun destekleriyle başlatılan Tohumlar Kampüse kampanyası ile 2015 – 2016 dönemi içerisinde Mersin, Adana, İstanbul, İzmir, Balıkesir, Çanakkale ve Aydın’daki 9 devlet üniversitesine kampüs bostanları kuruldu ve öğrencilere yönelik tohum, kompost üretimi ve ekolojik yaşama giriş eğitimleri düzenlendi.

Ekolojik yaşam alanındaki pek çok konuyu bütüncül bir bakış açısıyla ele alan Buğday Derneği; İstanbul başta olmak üzere farklı şehirlerde veya online olarak düzenlediği kurumsal ve bireysel eğitimler, atölyeler ve Ekolojik Yaşam Buluşmaları ile bilgi birikimini toplumun her kesimiyle paylaşmaya başladı. Sivil Düşün AB Programı desteği ile Aralık 2015’te İstanbul – Kadir Has Üniversitesi’nde organize edilen İyi Şeyler Yapan Güzel İnsanlar Konferansı ekolojik sosyal girişimcilik örneklerinin görünür kılınmasını ve yaygınlaşmasını sağladı.

Türkiye Çöpünü Dönüştürüyor! projesi kapsamında, Ocak 2017 tarihinde İstanbul’da düzenlenen Uluslararası Kompost Konferansı’nın ardından; Arıları Yaşatalım projesi kapsamında, Ekolojik Arıcılık Eğitimi ve Türkiye’de ilk kez arı odaklı arıcılığın konuşulduğu Uluslararası Ekolojik Arıcılık Konferansı Aralık 2017’de İzmir’de gerçekleştirdi. 

Avrupa Birliği tarafından Sivil Toplum Diyaloğu V Programı desteğiyle ve Avrupa Pestisit Eylem Ağı (PAN Europe) ortaklığında, Nisan 2019 – Mart 2020 döneminde yürütülen Zehirsiz Sofralar projesi ile Türkiye’de pestisit kullanımının yasaklanması amaçlandı. Buğday Derneği öncülüğünde, Zehirsiz Sofralar Sivil Toplum Ağı adı ile bir araya gelen 100’ü aşkın kurum ve inisiyatif; İstanbul’da, Zehirsiz Sofralar Uluslararası Konferansı sırasında bir basın toplantısı düzenleyerek, 23 Kasım 2019 itibarıyla Zehirsiz Kampanya‘yı başlattı. 

Zehirsiz Sofralar Sivil Toplum Ağı’nın doğa dostu üretim ve pestisitlerin zararları konusunda farkındalığı artırmaya yönelik çalışmaları kamuoyunda ve karar vericiler nezdinde karşılık buldu. Tarım ve Orman Bakanlığı, 2020 yılında toplam 25 pestisit etken maddesinin yasaklanmasına, 7 etken maddesinin ise kullanımının kısıtlanmasına karar verdi.

UNDP GEF/SGP desteğiyle Buğday Derneği ve Dört Mevsim Ekolojik Yaşam Derneği tarafından, Mayıs 2019 – Ağustos 2021 arasında Ankara’nın Güdül ilçesinde yürütülen Güdül’de Gıda Topluluklarıyla Agroekolojik Dönüşüm projesi kapsamında, doğa dostu agroekolojik bir gıda sistemine geçiş için tüm paydaşların etkin katılımıyla birlikte eğitim, danışmanlık, destek ve farkındalık yaratan çeşitli faaliyetler gerçekleştirildi. Güdül Belediyesi işbirliğinde, projenin öncü çiftçileri ve bölgedeki diğer üreticilerin katılımıyla kurulan Güdül Köy Pazarı, gıda toplulukları ile üretici-tüketici etkileşimlerini artırarak etkili ve sürdürülebilir bir modelin oluşmasına katkı sağladı.

Buğday Derneği, yerel ve ulusal düzeyde yapılacak faaliyetler ile üretici ve tüketici dostu sürdürülebilir organik tarıma yönelik farkındalığı artırmak amacıyla Temmuz 2020’de kurulan Türkiye Organik Ağı‘nın (TORA) kurucuları arasında yer aldı.

Avrupa Birliği Türkiye Delegasyonu’nun finansmanı ile Hakikat Adalet ve Hafıza Çalışmaları Derneği (Hafıza Merkezi) ve Heinrich Böll Stiftung (HBS) ortaklığında oluşturulan Haklara Destek Programı kapsamında, 1 Temmuz 2020 – 30 Haziran 2021 döneminde, kurumsal kapasite geliştirme için alt hibe ve rehberlik alındı.

Avrupa Birliği tarafından Sivil Toplum Diyaloğu VI Programı kapsamında desteklenen, Avrupa Pestisit Eylem Ağı ortaklığında ve Zehirsiz Sofralar Platformu işbirliği ile 1 Nisan 2021 – 31 Mayıs 2022 döneminde yürütülen “Zehirsiz Kentlere Doğru” projesi ile Türkiye’de pestisitlerin ve zararlılarla mücadelede kullanılan kimyasal aktif madde içeren biyosidal ürünlerin kullanımının ve belediyelerin bu konudaki mevcut durumunun tespit edilmesi, bu ürünlerin zararları konusunda kamuoyunda farkındalık yaratılması ve ekolojik, doğa dostu alternatiflerin belediyeler tarafından kullanımının teşvik edilmesi hedeflendi. Türkiye’nin farklı bölgelerinden belediye temsilcilerinin ve uzmanların katılımıyla 12-13 Mayıs 2022 tarihlerinde İstanbul Büyükşehir Belediyesi ev sahipliğinde Belediyeler Çalıştayı düzenlendi.

Avrupa Birliği tarafından Erasmus+ Programı kapsamında desteklenen ve İtalya’dan DEAFAL (European Delegation for Family Farming in Asia, Africa and Latin America) liderliğinde ve Buğday Derneği (Türkiye), URGENCI (Fransa), Zelena Tranzicija (Sırbistan), HSEP (Hırvatistan) ve FCiencias.ID (Portekiz) ortaklığında Ekim 2020 – Mayıs 2023 döneminde yürütülen Akdeniz Agroekoloji Kervanı – MedCaravan projesi, gıda üretiminden erişimine kadar her aşamada uygulanabilecek iyi örneklerin derlenerek paylaşılmasını; böylelikle agroekolojik uygulamaların yaygınlaşmasını amaçlıyor.

Çekya’dan AMPI koordinatörlüğünde ve Buğday Derneği (Türkiye), Urgenci (Fransa), Deafal (İtalya), Zelena Tranzcija (Sırbistan) ve AddArt (Yunanistan) ortaklığında Şubat 2021 – Ağustos 2023 döneminde yürütülen Gençler için Agroekoloji Eğitimi (AYE!) projesi Avrupa Birliği tarafından Erasmus+ programı kapsamında desteklenmektedir. Proje ile, sürdürülebilir çevre ve gıda üretimi için bütünsel bir bilim olarak agroekoloji bilgisinin 13-18 yaş grubundaki gençlere ulaştırılması ve böylece onlarda çevre farkındalığının ve ekolojik okuryazarlığın artırılması hedefleniyor.

Destekçilik programı kapsamında Mart 2021’de dijital ortamda yayın hayatına başlayan Buğday E-Dergi ile gıdadan iklim değişikliğine, kırsal yaşamdan kentte ekolojik yaşama, doğa dostu mutfaktan, zehirsiz temizliğe, hasat öykülerinden ekolojik teknolojideki gelişmelere kadar pek çok konuda haberler, makaleler, röportajlar, duyurular, tanıtımlar ve karikatürler üç ayda bir okurlarıyla buluşuyor.

Buğday Derneği’nin 2017 – 2021 çalışma dönemine ait 9. Olağan Genel Kurul toplantısı, 25 Haziran 2021 Cuma günü Şişli Belediyesi Nâzım Hikmet Kültür ve Sanat Evi’nde gerçekleşti. Gündem başlıklarının görüşülüp karara bağlandığı toplantıda yeni dönem Yönetim ve Denetleme Kurulu seçildi ve Faaliyet Raporu yayınlandı.

Buğday Derneği’nin, Mercator Vakfı mali desteğiyle MAD (Mekanda Adalet Derneği) ve ALDA (European Association for Local Democracy) yürütücülüğünde uygulanan THE:PLACE – Türkiye Avrupa El Ele: Sivil Toplum ve Yerel Yönetimler İçin Değişim Programı kapsamında, Portekiz’den K-Evolution ve Türkiye’den Marmara Belediyeler Birliği ortaklığı ile yürüttüğü “İstanbul ve Setúbal’da Yerel Yönetimler ile Yerel Gıda Sistemini Dönüştürmek” projesi 1 Eylül 2022 itibarıyla başladı. Bir yıl sürecek proje ile agroekoloji temelli kısa gıda tedarik zincirlerinin oluşmasına ve gelişmesine katkı sunulması hedefleniyor.