- Gýda ve Tarým
- Yaþam ve Kültür
- Bireysel Geliþim
- Doða Dostu Yerleþimler
- Temiz Enerji
- Koruyucu Saðlýk ve Beslenme
- Ekolojik Turizm
- Ýklim Deðiþikliði
- Doða
- Victor Ananias
- IFOAM
Lahanayý ne kadar süre saklayabilirsiniz? Ya havucu, biberi, patlýcaný? Soðuk bir ortamda en fazla 10 gün. Ama turþusunu kurarsanýz aylarca saklamanýz mümkün.
Meyve ve sebzeleri saklamanýn en iyi yöntemlerinden biri, turþusunu kurmak. Fermantasyon nedeniyle tatlarýnda deðiþiklik olsa da, keskin ve aromalý lezzeti meyve ve sebzelere iþtah açýcý bir özellik katar. Lahanadan bibere, havuçtan hýyara, patlýcandan yeþil domatese, kelekten sarmýsaða, ayvadan pancara pek çok sebze ve meyvenin turþusunu kurarak, farklý lezzetleri uzun süre sofralarýnýza misafir edebilirsiniz.
Eskiden topraktan yapýlma büyük boy küpler içerisinde saklanan turþular ticareti yapýlmaya baþlandýðý dönemlerde ahþaptan kaplarla taþýnmaya baþlanmýþ. Ancak ahþap ile asidin reaksiyonu nedeniyle eskiler turþularýný çoðunlukla toprak kaplarda korumayý tercih etmiþ. Günümüzde toprak kaplarda saklama olanaðý olmayanlar bu iþ için cam ya da paslanmaz metal kaplar kullanabilirler.
Her iþte olduðu gibi turþu kurmanýn da püf noktalarý var. Bunlardan en önemlisi turþusunu kuracaðýnýz sebze ve meyvelerin taze ve körpe olmasý; çünkü sýký dokularý turþulanmaya daha elveriþli olmalarýný saðlýyor.
Fermente ürünlerin saklanmasýyla ilgili yapýlmasý gerekenler turþu için de geçerli. Mekânýn sýcaklýðý, mekândaki ýþýk ve turþunun hava ile temasýnýn kesilmesi çok önemli. Oda sýcaklýðý turþunun saklanmasý için yeterli; yenmeye hazýr hale gelen turþularýn da güneþ görmeyecek bir yerde oda sýcaklýðýnda saklanmasý uygundur.
Anadolu'nun pek çok yöresinde turþu her zaman kurulmaz. Bu iþ için ayýn eskimesi beklenir. Ay yeniyken tohum atýlmadýðý gibi, turþu da kurulmaz. Bu iþler ay eskidikçe (büyüdükçe), ortaya çýktýkça yapýlýr; zira ne turþu tutar, ne de atýlan tohum verimli olur. Turþu kurarken içine karabiber taneleri ya da zencefil atýlmasý güzel kokmasýný saðlar. Sebze ve meyveler havuç, ayva, salatalýk ya da domates gibi kalýnsa üzerinde çatalla birkaç delik açýlmasý turþu suyunun içlerine iþlemesine ve turþunun daha diri olmasýna neden olur. Turþuya defne yapraðý, limon, sarýmsak, dereotu, maydanoz gibi malzemeler koymak lezzetini artýrýr. Anadolu'da sebze ve meyvelerle birlikte semizotu, kaya koruðu, þevketi bostan gibi otlarýn da turþusu kuruluyor. Prensipleri ayný olsa da farklý yörelerde çok farklý turþu tarifleri bulmak mümkün. Bunlardan biri de Marmariçliler olarak soframýzdan eksik etmediðimiz Çýnardibi Köyü'nden komþumuz Nedret'in yaðlý turþusu. O kadar lezzetli ki paylaþmadan edemedim.
Turþunuz bol, tadýnýz yerinde olsun...
Oya Ayman
Nedret'in Yaðlý Turþusu (Çýnardibi, Bayýndýr)
Malzemeler:
Biber, havuç, salatalýk ya da yeþil domates
3-4 sap maydanoz
10 tane karabiber
3 defne yapraðý
2 diþ sarýmsak
1/4 soðan
1,5 çay bardaðý üzüm sirkesi
1 çay bardaðý zeytinyaðý
1 tatlý kaþýðý tuz
Hazýrlanýþý:
Bir litrelik cam kavanoza maydanoz, sarýmsak, karabiber, defne yapraðý ve soðaný koyarak üzerine turþu yapacaðýnýz sebzeyi doðrayýn. Sebzelerin kuru olmalarýna dikkat edin. Üzerine üzüm sirkesi, zeytinyaðý ve tuz ilave edin. Kapaðýný hava almayacak þekilde kapatarak 20 gün boyunca gölge bir yerde tutun ve her gün bir kez çevirin. Bu sürenin sonunda hazýr olan turþunuzu soðuk ortamda ya da buzdolabýnda saklayýn.
Haber No: 8000